Grupimi i Eurozonës ngatërroi parashikimet e mëparshme dhe u tkurr për dy tremujorë radhazi, treguan shifrat e së enjtes, teksa goditjet energjetike, lufta e Rusisë në Ukrainë, inflacioni dhe shtrëngimi monetar theksuan vrullin e rritjes gjatë dimrit.
Të dhënat treguan se zona e monedhës euro prej 20 vendesh nuk ishte në gjendje t’i shmangej një recesioni – edhe pse shumë i cekët tani për tani – duke e bërë të parakohshme ndjenjën e optimizmit të politikanëve për qëndrueshmërinë ekonomike të eurozonës ndaj sfidave të tilla.
GDP u tkurr me 0.1 për qind gjatë tre muajve të parë të 2023, sipas të dhënave të rishikuara nga Eurostat, zyra e statistikave të BE-së. Lajmi u përkeqësua nga rishikimi i tij i tremujorit të fundit të 2022 – në një tkurrje prej 0.1 për qind, pasi kishte parashikuar më parë 0 për qind. Një recesion përkufizohet si dy tremujorë të njëpasnjëshëm të tkurrjes.
Shifrat e bëjnë të vështirë leximin për qeveritë që po luftojnë me krizën e kostos së jetesës në Evropë të shkaktuar nga pushtimi i Rusisë dhe si rezultat i rritjes së çmimeve të energjisë, si dhe presionit të madh mbi Bankën Qendrore Evropiane, e cila është përfshirë në rritje të paprecedentë të normave të interesit në përpjekje për të frenuar inflacionin rekord.
Të dhënat janë më të këqija se sa sinjalizoheshin më parë. Vlerësimet e shpejta të publikuara në prill sugjeruan një rritje prej 0.1 për qind në eurozonë për tremujorin e parë të vitit. Korrigjimi në rënie vjen pas të dhënave nga Gjermania, ekonomia më e madhe e eurozonës, që tregojnë se ajo gjithashtu u tkurr për të dytin tremujor radhazi dhe ra në recesion.
Në total, tetë vende të BE-së u tkurrën në tre muajt e parë të vitit, me Irlandën që u tkurr më së shumti, me 4.6 për qind, për shkak të rënies së eksporteve nga kompanitë shumëkombëshe. Në territor negativ ishin edhe Lituania, Holanda, Estonia, Malta, Hungaria dhe Greqia.
Në një notë pozitive, punësimi vazhdoi të rritet në eurozonë, me 0.6 për qind në tremujorin e parë të këtij viti, nga 0.3 për qind në tremujorin e mëparshëm.
Këshilli drejtues i BQE-së mblidhet më pas për të vendosur normat e interesit më 15 qershor.
“Rritja e normës së qershorit është arritur, por ajo [tkurrja] forcon rastin e atyre që duan të pushojnë më pas”, tha Daniel Kral, ekonomist i lartë për Evropën në Oxford Economics. “Ka më shumë dhimbje për të ardhur nga shtrëngimi që ndodhi në fund të vitit të kaluar”.
Banka dëshiron të vazhdojë të rrisë normat në “nivele mjaft kufizuese” për të rikthyer inflacionin në objektivin e saj prej 2 për qind në afat të mesëm, u tha të hënën anëtarëve të Parlamentit Evropian presidentja e BQE Christine Lagarde.
BQE vlerëson se shtrëngimi monetar pritet të tkurr PBB-në me 2 pikë përqindjeje mesatarisht gjatë periudhës 2022-2025, me një kulm që pritet këtë vit.
“Përçarja do të vazhdojë”, tha Ludoviç Subran, kryeekonomist në Allianz. “Vendosmëria e BQE-së për të goditur inflacionin do të njolloset nga frika e recesionit ndërsa ne jemi në majë të gishtave për tremujorët e ardhshëm”.
